Aparaty stałe

Stałe aparaty ortodontyczne w przeciwieństwie do ruchomych są zakładane przez lekarza ortodontę na zęby na cały okres leczenia. Obecnie cieszą się one jednak większym zainteresowaniem pacjentów niż aparaty zdejmowane, bowiem ich zastosowanie znacznie skraca czas leczenia i zwiększa jego efektywność.

Aparaty stałe znajdują zastosowanie wówczas, gdy istnieje potrzeba uporządkowania łuku zębowego i wyprostowania nachylenia zębów. Ich zasada oparta jest o funkcjonowanie podstawowych praw fizyki, w szczególności zaś trzeciego prawa dynamiki Newtona, które głosi, że każdej akcji towarzyszy reakcja równa co do wartości i kierunku, lecz przeciwnie zwrócona. Stąd w działaniu aparatów ortodontycznych najważniejszą rolę odgrywa odpowiednie zainstalowanie aparatu, który uaktywni ruch zębów (łuku zębowego) w odpowiednim kierunku. Najczęściej są one mocowane w dwojaki sposób. Po części ma ono miejsce na zębach trzonowych a po części na przeciwległej stronie bródki, czaszki lub karku.

Konstrukcja aparatów stałych

Stałe aparaty ortodontyczne zbudowane są ze skonstruowanych przez lekarza łuków korekcyjnych, specjalnych zamków (zaczepów), pierścieni, i innych elementów.
Pierścienie są mocowane (cementowane) bezpośrednio na zębach trzonowych i od nich w głównej mierze zależy korekcja układu łuku zębowego (punkt przyłożenia siły ortodontycznej). Mimo, iż współcześnie wykonywane zamki (pierścienie) są bardziej estetyczne, niż ich wcześniejsze wersje, nie stanowią raczej elementu poprawiającego urodę. Wykonane są z ceramiki, tworzywa sztucznego, metalu i kryształu (szafirowe), Spotyka się też wersje aparatów dla osób alergicznych pozbawione elementów z niklu, a także aparaty kompozytowo – ceramiczne, ceramiczne z metalowym slotem a także metalowe z zamkami samoligaturującymi lub zamkami Damon i aparaty w wersji przezroczystej.

Zamki aparatów mogą być wykonane w kolorze srebrnym, złotym lub pokryte specjalną emalią w kolorze zęba. Dodatkowo łuk aparatu umieszczony w slocie zamka przywiązany jest specjalnymi gumkami, które mogą być w kolorze zamka, lub w dowolnie wybranej przez pacjenta barwie.

Elementy stałych aparatów ortodontycznych są bardzo często zmieniane. Jedynym stałym elementem jest zamek aparatu stałego, który jest montowany na zębach na cały okres trwania leczenia ortodontycznego. Ligatura ortodontyczna (elastyczna), która utrzymuje w zamkach drut (łuk) jest wymieniana przy każdej wizycie kontrolnej u ortodonty. Trzeci stały element aparatu, czyli łuk ortodontyczny jest wymieniany kilka razy w trakcie leczenia.

Rodzaje łuków ortodontycznych

Łuki (druty) mogą mieć postać jednego drutu, bądź mogą być wieloplecione. W drugiej wersji drut jest skręcany z kilku (najczęściej z trzech) cienkich drucików o grubości około 0,008 cala. W przypadku łuku osiowego na głównym drucie (osiowym) nawiniętych jest wiele bardzo cienkich drucików.

Aparaty cienkołukowe wykonane są z prostokątnego drutu plecionego z wielu cienkich drucików o wymiarach: 0,016 x 0,016, 0,016 x 0,022, 0,017 x 0,025 cala. Na całości łuku wyginane są przez lekarza różne pętle, a następnie mocowane są różnego rodzaju i kształtu sprężynki.

Aparaty grubołukowe wykonane są z okrągłego druty o średnicy 0,038 cala. Tego rodzaju aparaty osadzone są na wewnętrznych powierzchniach zębów, a najpopularniejszymi z nich są łuki podniebienne. Ich stosowanie jest wskazane wówczas, gdy istnieje konieczność powiększenia szerokości górnego łuku zębowego.